آنقدر بی تفاوت از کنار جمعه ها گذشتم و آنقدر دعا برای حاجات شخصی خود کردم که دعای
فرج را گَه گاهی می خوانم
مولای من، شاید این جمعه بیایی، دعا کن که شرمنده ات نباشم...
الهی عظم البلاء ...
دعای فرج
دعای فرج، دعایی است که با عبارت «إلهی عَظُمَ البَلاء» آغاز می‌شود و
شیعیان آن را برای رهایی از گرفتاری‌ها می‌خوانند. این دعا در مفاتیح
الجنان به نقل از کتاب بلدالامین کفعمی نقل شده و از لحاظ سند، به معصوم
اتصال ندارد. گفته‌اند که این دعا تعلیم امام زمان به محمد بن احمد بن
ابی‌لیث در خواب بوده که از ترس کشته‌شدن به کاظمین پناهنده شده بود.
نزد شیعیان، دعای «أللهمَّ کُن لِولیکَ الحجة بنِ الحَسن» که دعایی برای سلامت امام زمان (ع) است نیز به دعای فرج مشهور است.
سند دعا
در کتاب وسائل الشیعه و دیگر کتب حدیث این دعا به نقل از جمال الاسبوع
سید بن طاووس[۱] به عنوان تعقیب نماز امام زمان آمده است ولی سندی که آن
را به معصوم متصل کند، ندارد.[۲] در کتاب المزار الکبیر ابن مشهدی هم در
آداب سرداب امام زمان زیارتی نقل شده و بعد از آن دو رکعت نماز زیارت و بعد
این دعا نقل شده است.[۳] در مصباح کفعمی این دعا تعلیم امام عصر به مردی
زندانی شمرده شده که با خواندن آن از زندان نجات یافت.[۴] امین الاسلام
طبرسی در کتاب "کنوز النجاح" این دعا را تعلیم امام زمان به محمد بن احمد
بن ابی لیث در خواب بر شمرده که از ترس به مقابر قریش (کاظمین) پناه برده
بود و به برکت این دعا نجات یافت.[۵] مفاتیح الجنان، این دعا را در اعمال
شب بیست و سوّم ماه رمضان از کتاب هدیة الزائر نقل کرده است.
در هیچکدام از این منابع این دعا با سند متصل به معصوم متصل نبوده و از لحاظ سند ضعیف است.
شأن صدور
امین الاسلام فضل بن حسن طبرسی در کتاب «کنوز النجاح» گفته است: دعای
فرج دعایی است که امام مهدی (عج) به اباالحسن محمد بن احمد بن ابی لیث در
شهر بغداد که از ترس کشته شدن به مقابر قریش (کاظمین) پناه برده بود تعلیم
داد و أبو الحسن به برکت این دعا از کشته شدن نجات پیدا کرد.
مضمون دعا
این دعا از سه بخش تشکیل شده است: در بخش اول به آزمایش بزرگی که مردم
در زمان غیبت به آن مبتلا گشتند اشاره شده است. در بخش دوم بعد از درود بر
پیامبر(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت، به لزوم فرمان‌برداری مؤمنان از آن
بزرگواران به سبب جایگاه والایی که دارند می‌پردازد. در بخش پایانی دعا از
خداوند می خواهیم به سبب حقوق و منزلتی که معصومان(ع) بر ما دارند امور ما
را کفایت نموده و ما را یاری نمایند.
سایر دعاهای فرج
واژه «فَرَج»، در لغت به معنای «رهایی از غم و اندوه و گشایش» است.[۶]
در کتاب‌های روایی که دعاها و اعمالی برای حصول فَرَج و گشایش امور ذکر
شده، با توجه به همین معنای لغوی آن است. علامه مجلسی در جلد ۹۵
بحارالانوار تحت عنوان «باب ادعیة الفرج» ۳۹ دعا در این‌باره نقل کرده است.
در بین ایرانیان دعای «اَللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیکَ الْحُجَّةِ بْنِ
الْحَسَنِ...» که دعا برای سلامتی امام زمان است نیز به دعای فرج مشهور
است.
متن و ترجمه دعا ی فرج
إِلَهِی عَظُمَ
الْبَلاءُ وَ بَرِحَ الْخَفَاءُ وَ انْکَشَفَ الْغِطَاءُ وَ انْقَطَعَ
الرَّجَاءُ وَ ضَاقَتِ الْأَرْضُ
وَ مُنِعَتِ السَّمَاءُ وَ أَنْتَ
الْمُسْتَعَانُ وَ إِلَیْکَ الْمُشْتَکَى وَ عَلَیْکَ الْمُعَوَّلُ فِی
الشِّدَّةِ وَ الرَّخَاءِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ
مُحَمَّدٍ أُولِی الْأَمْرِ الَّذِینَ فَرَضْتَ
عَلَیْنَا طَاعَتَهُمْ وَ
عَرَّفْتَنَا بِذَلِکَ مَنْزِلَتَهُمْ فَفَرِّجْ عَنَّا بِحَقِّهِمْ فَرَجا
عَاجِلا قَرِیبا کَلَمْحِ
الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ یَا مُحَمَّدُ یَا
عَلِیُّ یَا عَلِیُّ یَا مُحَمَّدُ اکْفِیَانِی فَإِنَّکُمَا کَافِیَانِ
وَ
انْصُرَانِی فَإِنَّکُمَا نَاصِرَانِ یَا مَوْلانَا یَا صَاحِبَ
الزَّمَانِ الْغَوْثَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ أَدْرِکْنِی
أَدْرِکْنِی
أَدْرِکْنِی السَّاعَةَ السَّاعَةَ السَّاعَةَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ
الْعَجَلَ یَا أَرْحَمَ
الرَّاحِمِینَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ
الطَّاهِرِینَ
خدایا گرفتارى بزرگ شد،و پوشیده بر ملا
گشت،و پرده کنار رفت،و امید
بریده گشت،و زمین تنگ شد،و خیرات آسمان دریغ
شد و پشتیبان تویى،و
شکایت تنها به جانب تو است،در سختى و آسانى تنها بر
تو اعتماد
است،خدایا!بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست آن صاحبان فرمانى
که
اطاعتشان را بر ما فرض نمودى،و به این سبب مقامشان را به ما
شناساندى،پس
به حق ایشان به ما گشایش ده،گشایشى زود و نزدیک
همچون چشم بر هم نهادن یا
زودتر،اى محمّد و اى على،اى على و اى
محمّد،مرا کفایت کنید،که تنها شما
کفایتکنندگان منید،و یارىام دهید که
تنها شما یارىکنندگان منید،اى مولاى
ما اى صاحب
زمان،فریادرس،فریادرس،فریادرس، مرا دریاب،مرا دریاب،مرا
دریاب،اکنون،اکنون،اکنون،با شتاب،با شتاب،با شتاب،اى مهربانترین مهربانان
به حق محمّد و خاندان پاک او.
پی نوشت
1- ص۲۸۰- ۲۸۱.
2- وسایل الشیعه، ج۷، ص۴۳۵
3- المزار الکبیر، ص۵۹۰.
4- مصباح کفعمی، ص۱۷۶.
5- بحارالانوار، ج۵۳، ص۲۷۵.
6- ابن منظور، لسان العرب، ج2، ص343 ذیل واژه الفرج .
منابع
- ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، نشر دار صادر، بیروت، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.
- ابن مشهدی، المزار الکبیر، قم، نشر القیوم، ۱۴۱۹ق.
- کفعمی، مصباح، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۳ق.
- مجلسی، بحار الانوار، بیروت، الوفا، ۱۴۰۴ق.
- سید ابن طاووس، رضی الدین علی، جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع، دار الرضی، قم، چاپ اول، بی‌تا.
- ویکی شیعه
منبع : http://ahlolbait.com/media/6608
